The Little Five: Africa's Smaller Safari Animals

Of je nu een Afrika-liefhebber bent of een first-timer die momenteel onderzoek doet naar je eerste bezoek aan het grootste continent ter wereld, je hebt waarschijnlijk wel gehoord van de Big Five. Aanvankelijk bedacht door de grote gamejagers van voorbije eeuwen, verwijst de uitdrukking nu naar vijf van de meest gewilde safari dieren; namelijk de olifant, de buffel, het luipaard, de leeuw en de neushoorn. Minder bekend is de kleinere tegenhanger van het pantheon - de Little Five.

Deze term werd geïntroduceerd door milieubeschermers die de aandacht wilden vestigen op de kleinere wezens van de bush, van wie velen net zo fascinerend (en misschien moeilijker te herkennen) zijn dan de grotere dieren van Afrika. In een slimme marketingkreet komen de namen van de Little Five-dieren overeen met die van de Big Five-beroemdheden. Op deze manier wordt de olifant de spitsmuis, de buffel wordt de buffelwever en het luipaard wordt de luipaardschildpad.

Dit artikel is gedeeltelijk bijgewerkt en opnieuw geschreven door Jessica Macdonald.

• Elephant Shrew

  

  Ongetwijfeld de schattigste van de Little Five, de spitsmuis van de olifant is een klein, insectenetend zoogdier. Het dankt zijn naam aan zijn langwerpige neus, die lijkt op de stam van een olifant. Olifanten spitsmuizen zijn wijd verspreid in Zuidelijk Afrika en te vinden in een aantal verschillende habitats, waaronder woestijn en dichte bossen. Ondanks hun overvloed en het feit dat ze overdag actief zijn, worden de spitsmuizen zelden gezien. Ze zijn verlegen en uitzonderlijk snel, bereiken snelheden van meer dan 17 mph / 28 km / u.

  Ze kunnen 30 centimeter groot worden en hebben relatief lange poten. Hun kleine stammen zijn vrij flexibel en kunnen worden gedraaid om insecten op te snuiven, die ze dan in hun mond schieten met behulp van hun tongen. Olifantspitsmuizen kunnen bijna drie voet in één enkele sprong springen. Ze zijn niet erg sociaal, hoewel ze in monogame paren leven. Ze markeren hun territorium met een sterke geur geproduceerd door een klier onder de staart. Wetenschappers hebben onlangs ontdekt dat de spitsmuis geen echte feeks is en in feite ver verwant is met de naamgenoot van de dikbuikige.

• Buffalo Weaver Bird

  

  Er zijn drie soorten buffelwever - de witkoppige buffelwever, de witsnavelige buffelwever en de roodsnavelde buffelwever. Elk hiervan vormt een vinkje in je Little Five-lijst. Alle drie de soorten zijn te vinden in Oost-Afrikaanse landen zoals Kenia en Tanzania; hoewel bezoekers aan Zuid-Afrika alleen de roodsnavelde buffelwever kunnen zien. De drie soorten zien er anders uit (de rode en wit-gefactureerde variëteiten hebben donkere lichamen, terwijl de witkop wit en bruin is). Houd een vogelboek bij de hand.

  Alle drie zijn gebruikelijk binnen hun bereik en vrij eenvoudig te herkennen, vooral omdat ze (net als alle wevers) erg vocaal zijn. Ze leven samen in luidruchtige koloniën en weven ingewikkelde nesten van kleine stokjes en droog gras. Buffelwevervogels zijn voorstanders van droge savanne en kreupelhout en groeien tot 24 centimeter lang. Ze leven op een dieet met zaden, fruit en kleine insecten.Van de roodsnavelde buffelwever is zelfs bekend dat hij op schorpioenen jaagt. Roofdieren van deze soorten zijn slangen, bavianen en grote roofvogels.

• Neushoorn kever

  

  Wereldwijd zijn er meer dan 300 soorten neushoornkever, waarvan er ongeveer 60 in zuidelijk Afrika voorkomen. Allemaal behoren ze tot de familie van de scarabee's. Deze vreemd uitziende wezens zijn genoemd naar hun kogelvrije harnas, en voor de hoornloze hoorn die het hoofd van het mannetje siert. Sommige soorten kunnen tot 15 centimeter lang worden, hoewel de kevers die je in Afrika kunt tegenkomen aanzienlijk kleiner zijn. De grootste Zuid-Afrikaanse neushoornkever bereikt ongeveer 2 inches / 5 centimeter.

  Ondanks hun grote formaat en woeste uiterlijk zijn neushoornkevers volkomen onschadelijk voor de mens. Mannelijke insecten gebruiken hun hoorns om over het territorium te vechten of om te graven naar voedsel in rottende boomstammen. Hun dieet is verrassend gevarieerd en kan fruit, schors, sap en plantaardig materiaal omvatten. In verhouding tot hun lichaamsgewicht behoren neushoornkevers tot de sterkste wezens ter wereld. Ze hebben vleugels, hoewel hun grote formaat een efficiënte vlucht moeilijk maakt. Het is net zo lastig om ze te spotten, omdat ze alleen 's nachts actief zijn.

• Luipaardschildpad

  

  Luipaardschildpadden worden overal in Sub-Sahara Afrika gevonden, in halfdroge gebieden van kreupelhout en savanne. Ze zijn vernoemd naar hun unieke goud-en-zwarte markeringen, die ruwweg lijken op de rozetvlekken van een luipaard. De markeringen van sommige schildpadden zijn echter meer gedefinieerd dan andere. Ze grazen op droog gras en zoeken vaak bescherming tegen extreme weersomstandigheden in de verlaten holen van andere dieren, waaronder jakhalzen en miereneters. Ze kunnen voor zichzelf graven, maar doen dat meestal alleen bij het leggen van eieren.

  Luipaardschildpadden zijn meestal solitair en worden vaak gezien op rustige stukken weg. Hoewel ze over het algemeen veel kleiner zijn, kunnen sommige schildpadden van luipaarden tot wel 100 centimeter lang worden, waardoor deze soort de op drie na grootste schildpad uit de wereld is. Hun eieren worden gestolen door verschillende soorten vogels en kleine zoogdieren, en ze worden gegeten door inheemse mensen in hun hele bereik. Ze zijn echter uitzonderlijk veerkrachtig, met ongelooflijk harde schelpen. Ze kunnen klimmen, zwemmen en leven zo lang als 100 jaar.

• Antlion

  

  De antlion is het kleinste lid van de Little Five-club en is zeker niet uniek voor Afrika. Er zijn meer dan 2000 individuele soorten binnen de antlion-familie, gevonden over de hele wereld. Wanneer ze zijn volgroeid, zijn ze gevleugelde insecten die lijken op libellen of waterjuffers; maar wanneer ze in hun larvale stadium zijn, zijn het angstaanjagende beesten met harige, zwaarlijvige lichamen en scherpe sikkelvormige kaken. De larven zijn uniek vanwege hun beroemde woeste temperament, dat overeenkomt met dat van hun leeuwen (zij het op een veel kleinere schaal)!

  Antlionlarven zijn capabele roofdieren. Veel soorten graven kleine, kratervormige vallen in het zand, die ze gebruiken om hun prooi te vangen (meestal mieren). Ze liggen op de bodem van de krater en vangen hun slachtoffers in een hinderlaag. Hun kaken zijn hol, waardoor ze letterlijk hun prooi droog kunnen zuigen. Als ze klaar zijn, gooien ze het karkas opzij en wachten ze op hun volgende slachtoffer. Dankzij een reeks speciale aanpassingen zijn antlionlarven in staat prooien te onderwerpen die veel groter zijn dan zijzelf. Ze kunnen maanden zonder voedsel overleven en leven voor meerdere jaren.